ΟΔΥΣΣΕΙΑ
Για τον μύθο του Οδυσσέα δεν χρειάζεται να πούμε πολλά, ως πρόλογο. Είναι σε όλους μας γνωστή η συμμετοχή του στην εκστρατεία της Τροίας καθώς και το πόσο βοήθησε τους Έλληνες με το πολυμήχανο μυαλό του.
Γνωστές είναι επίσης και οι περιπέτειες που αντιμετώπισε, όταν πήρε τον δρόμο της επιστροφής για την Ιθάκη. Εκείνο που πρέπει να τονίσουμε εδώ είναι, ότι η σταθερή αγάπη του για την πατρίδα του και για την οικογένειά του ήταν το φως που τον βοήθησε για να μη χάσει τον δρόμο του. Κι όταν έφθασε η ποθητή στιγμή κι αντίκρυσε από μακριά τον καπνό από τις καμινάδες της Ιθάκης, η ψυχή του γέμισε από ουράνια χαρά, διότι γνώριζε ότι έφθασε στον προορισμό του.
Αναλύοντας τον μύθο και μελετώντας τον αποσυμβολισμό του, θα αντιληφθούμε ότι μιλάει για τον άνθρωπο. Πάνω στον στίβο της γήινης πραγματικότητας έχει να μάθει πολλά, παλεύοντας με το πέλαγος της ζωής και τις αναπόφευκτες ανατροπές της, που συμβολίζονται με τις περιπέτειες του Οδυσσέα.
Αλλοίμονο, αν ο σύγχρονος "Οδυσσέας", ο άνθρωπος, λησμονήσει τον προορισμό του, που δεν περιορίζεται στη συσσώρευση υλικών αγαθών, ούτε στην καταξίωσή του σύμφωνα με τα μέτρα αξιολόγησης της κοινωνίας, τα γνωστά σε όλους μας "ΠΡΕΠΕΙ" της εξασφάλισης.
Ο προορισμός του ανθρώπου είναι η " Επιστροφή στο Πνεύμα", με πλουσιότερη την ψυχή από τα μαθήματα της ζωής. Με άλλα λόγια, αφού διανύσουμε το στάδιο ζωής, κατά το
οποίο θα μας απασχολήσει η οικονομική μας εξασφάλιση, η επαγγελματική μας επιτυχία
και η κοινωνική μας καταξίωση, καλό θα ήταν να θυμηθούμε ότι, εκτός από ύλη διαθέτουμε και ψυχή. Είμαστε υποχρεωμένοι να φροντίσουμε και για την εξέλιξή της, επιλέγοντας
και ακολουθώντας κάποιο πνευματικό μονοπάτι. Με την κατάλληλη καθοδήγηση θα μάθουμε
και θα φροντίσουμε, ώστε να γίνουμε "καλύτεροι άνθρωποι" και όχι μόνο "πλουσιότεροι" σε υλικά αγαθά και φήμη.
Οι δυσκολίες που μας περιμένουν στον δρόμο είναι πολλές και δεν γλυτώνεις κανείς από τις
παγίδες που μας στήνουν.
Μα για να καταλάβουμε καλύτερα πού κινδυνεύουμε να χάσουμε τον δρόμο μας προς την
" Ιθάκη μας", την προσωπική μας ολοκλήρωση, ας περάσουμε αμέσως στον αποσυμβολισμό
του μύθου, για να λάβουμε την απαραίτητη ΓΝΩΣΗ, που θα μας βοηθήσει στην προαγωγή μας, μέσω της αυτοκριτικής.
( Πηγή αποσυμβολισμού: Paul Diel- Γάλλος ψυχολόγος-ερευνητής)
.
Ο ΜΥΘΟΣ
Ο Οδυσσέας βασιλιάς της Ιθάκης, είναι ο κυριότερος χαρακτήρας στο επικό ποίημα του Ομήρου, Οδύσσεια, και επίσης διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στο άλλο έπος του Ομήρου, την Ιλιάδα. Eίναι ευρέως γνωστός για την ευελιξία του νου και εφευρετικότητά του, διάσημος και για τα δέκα χρόνια που του πήρε η επιστροφή στο σπίτι του, μετά τον Τρωικό Πόλεμο, όπως αλληγορικά την απέδωσε ο ποιητής Όμηρος.
Ήταν γυιός του Λαέρτη και της Αντίκλειας,σύζυγος της Πηνελόπης και πατέρας του Τηλέμαχου.
Ο Οδυσσέας ( που το όνομά του, «Οδυσσεύς», προέρχεται από το ρήμα «ὀδύσσομαι» (οργίζομαι, μισώ κάποιον) και σημαίνει εξοργισμένος, αλλά και αυτός που "προκαλεί πόνο"(= έδωσε αφορμέςδυσαρέσκειας στους θεούς).
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ ΣΤΗΝ ΙΘΑΚΗ
( και Αποσυμβολισμός )
Ο Οδυσσέας έχει ως αποστολή την πορεία προς την ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ. Δηλαδή, έχει όλες τις προδιαγραφές ( εσωτερική γνώση, αρετές , αντοχές,ικανότητες, δεξιότητες κ.α. ) για να ενωθεί με τον θεϊκό πυρήνα της ψυχής του και ως άτομο να λειτουργεί μέσα στη ζωή με τις ποιότητες που φέρει η ψυχή του και όχι με τις ατέλειες της προσωπικότητας.
Το λάθος ή αλλιώς η "αμαρτία του" θα είναι το να χάσει την επαφή με την ψυχή του. Μέσα στη ζωή θα διανύσει μια δύσκολη πορεία, με πολλές δοκιμασίες, μέχρι να αποδείξει, ότι δεν παρέκλεινε από την αποστολή του και ενώθηκε για πάντα με την ψυχή του (= την "Πηνελόπη").
Οι δυνάμεις και αδυναμίες του, οι περιπέτειές του, όπως και ο προορισμός του,εκτός από κεφάλαιο της Ελληνικής Μυθολογίας, αποτελεί και "Αρχέτυπο". Απεικονίζει, δηλαδή, την πορεία μαζί με τις δοκιμασίες του ανθρώπου, που διαθέτει τις ψυχικές προδιαγραφές του μυθικού "Οδυσσέα" και πορεύεται προς την ολοκλήρωσή του.
Για τον λόγο αυτό, στον αποσυμβολισμό που ακολουθεί, θα βλέπετε συχνά να αναφέρομαι στον ήρωα, ως " ο άνθρωπος-Οδυσσέας". Κι αυτό διότι, αυτά τα αρχετυπικά στάδια που πέρασε ο ήρωας, θα κληθεί να τα περάσει και ο αντίστοιχης ποιότητας άνθρωπος επί της Γης.
( πηγές: K.G. Jung /Paul Diel/ Rispen-Ελληνική Μυθολογία )
***********
.Αξίζει να διαβάσετε στη συνέχεια τα στάδια της πορείας του Οδυσσέα προς την Ιθάκη και τον αποσυμβολισμό τους!
**********
ΑΠΟΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΣΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΙΘΑΚΗ
* "Αρχικά ζει αρμονικά με την γυναίκα του και το παιδί του" μας λέει ο μύθος.
Αποσυμβολισμός:
Σε αυτό το άτομο διακρίνουμε μία ολοκληρωμένη "πνευματική τριάδα". Δηλαδή, το "Θηλυκό στοιχείο" + το "Αρσενικό στοιχείο" ή αλλιώς, ο Νους μαζί με την Καρδιά σε αρμονική συνύπαρξη.
Επομένως, η ψυχή αυτή διαθέτει το αρμονικό δυναμικό, που είναι απαραίτητο, ώστε ο "άνθρωπος-Οδυσσέας" να οδηγηθεί στην ολοκλήρωσή του, ως πλάσμα της 'Υλης και του Πνεύματος.
Καλείται, όμως, να ολοκληρώσει έναν ακόμη κύκλο επί της Γης για να λάβει το "πιστοποιητικό" της ολοκλήρωσης. Μοιάζει με τις "τελικές εξετάσεις" μιας μαθητείας, μέχρι ο μαθητής να κριθεί "άξιος".
* "Ο Οδυσσέας του μύθου, καλείται να συμμετάσχει στην εκστρατεία των Ελλήνων κατά της Τροίας".
Αποσυμβολισμός:
Η "Τροία" συμβολίζει το υλικό πεδίο, τη Γη, που προσφέρει στον άνθρωπο τα πλούσια αγαθά για την επιβίωσή του. Επομένως , η ψυχή αυτή καλείται να ενσαρκωθεί στη Γη, να έχει συμμετοχή και δράση στην πρακτική πλευρά της ζωής και να αποδείξει, ότι πέτυχε να γίνει ο άξιος μέσα στις απαιτήσεις της γήινης πραγματικότητας.
Το θέλει αυτό ο " άνθρωπος-Οδυσσέας;".
Σύμφωνα με τον μύθο ...
* " Ο Οδυσσέας αρνείται και προσπαθεί με διάφορους τρόπους- έξυπνους και πονηρούς- να το αποφύγει.Τελικά αναγκάζεται να συμμετάσχει στην εκστρατεία"
Αποσυμβολισμός:
Ένα άτομο με πολλές ικανότητες, μπορεί να αποφεύγει την εμπλοκή του στο πρακτικό κομμάτι της ζωής, με διάφορους τρόπους και συμπεριφορές. Η στάση ζωής που υιοθετεί φαίνεται σε όλους παράξενη έως κατακριτέα! Γιατί έχει αυτή τη θέση ζωής; Μήπως γιατί γνωρίζει, ως ψυχή, τον πόνο που βιώνει ο άνθρωπος μέσα στη γήινη πραγματικότητα; Παραμένει αναπάντητη η απορία!
* "Ο Οδυσσέας παίρνει τελικά μέρος στην εκστρατεία της Τροίας"
Αποσυμβολισμός:
Είναι η χρονική περίοδος (ένας μεγάλος κύκλος ζωής, έως και 10ετία) μέσα στην οποία το άτομο- με τις ψυχικές προδιαγραφές του Οδυσσέα- αποφασίζει να περάσει σε δράση και ολοκληρώνει κάποιο έργο στο υλικό πεδίο. Χρησιμοποιώντας όλες τις ικανότητές του, όχι μόνο τα βγάζει πέρα με την πρακτική πλευρά της ζωής, αλλά αποδεικνύει ότι είναι άξιος για μεγάλες επιτυχίες.
* "Ο Οδυσσέας ξεκινάει το ταξίδι επιστροφής στην πατρίδα - Ιθάκη"
Αποσυμβολισμός:
Ως "πατρίδα-Ιθάκη" εννοείται το "Πνεύμα" από το οποίο προέρχεται ο υλικός εαυτός μας. Έρχεται, λοιπόν, η ώρα που ο "άνθρωπος- Οδυσσέας", έχοντας αποδείξει τις ικανότητές του στον τομέα της επιβίωσης, αρχίζει να αναζητά "κάτι άλλο", "κάτι περισσότερο" και ουσιαστικότερο για να αισθανθεί, ότι η ζωή του έχει κάποιον ανώτερο σκοπό, σπουδαιότερο από αυτά που κατάφερε να αποκτήσει μέχρι εκείνη την ώρα.
Η ψυχή του πια ορίζει τη συνέχεια της πορείας του και αναζητά πνευματική τροφή!
Από δω και πέρα αρχίζουν οι δοκιμασίες του ήρωα ( και αντίστοιχα, του ανθρώπου) για να κριθεί.Θα πρέπει να αποδείξει, ότι όλα όσα γνωρίζει και διαθέτει ο "πνευματικός του εαυτός"( και είναι οι δυνάμεις και τα χαρίσματα της ψυχής του), μπορεί να τα εφαρμόσει στην πράξη της ζωής .
Επομένως, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας ικανός και ενάρετος άνθρωπος, δεν είναι τιμωρίες για λάθη που διέπραξε, αλλά δοκιμασίες, που τον εκπαιδεύουν και τον οδηγούν σε ανώτερο επίπεδο εξέλιξης.
*
Ακολουθώντας στη συνέχεια τον μύθο μαζί με τον αποσυμβολισμό θα έχουμε τις εξηγήσεις που αναζητάει και ο ίδιος μας ο εαυτός, όταν έχει φθάσει η ώρα της προσωπικής μας αναζήτησης!
* " Στη χώρα των Κικόνων": Μετά τη λήξη του πολέμου, ο Οδυσσέας, όπως όλοι, πήρε το δρόμο της επιστροφής για την Ιθάκη και είχε στην διάθεσή του 12 καράβια, μέσα στα οποία επέβαιναν οι Ιθακήσιοι συμπολεμιστές του.Όταν όµως ξανοίχτηκαν τα πλοία του στο Αιγαίο, οι θεοί έστειλαν άγριους ανέµους που τα έσπρωξαν βόρεια,στη χώρα των Κικόνων. Ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του άρπαξαν απ' τους Κίκονες ζώα και γλυκό κρασί και κάθισαν στην αµµουδιά να φάνε.Τότε όµως τους επιτέθηκαν όλοι οι Κίκονες µαζί κι έγινε άγρια µάχη.Πολλοί πολεµιστές σκοτώθηκαν και οι άλλοι µπήκαν στα καράβια γρήγορα κι έφυγαν µέσα σε άγρια καταιγίδα.
Αποσυμβολισμός:
Οι μάχες με τους Κίκονες συμβολίζουν τις κραιπάλες των νεανικών χρόνων,τις απερισκεψίες της νιότης που κάνει ο άνθρωπος για χάρη βραχύχρονων απολαύσεων. Ευτυχώς ο " άνθρωπος-Οδυσσέας" γλυτώνει με μικρές απώλειες, μια και η ψυχή του τον καθοδηγεί, έστω και ασυνείδητα, ώστε να αποφεύγει την προσκόλληση στην ύλη και στις απολαύσεις που του προσφέρει και τον σαγηνεύουν. Το "Μέτρο", ως δυναμικό ψυχής, τον σώζε, γιατί τον οδηγεί στο να αποφεύγει τις υπερβολές σε ό,τιδήποτε πράττει.
* " Ο Οδυσσέας ξεφεύγει από τους Κίκονες, αλλά ο Ποσειδώνας, ως σύμβολο της ζωής, του ετοιμάζει μεγάλη καταιγίδα "
Αποσυμβολισμός:
Καταιγίδα σταλμένη από τους θεούς ή από τη Μοίρα, προκειμένου να βγάλει τον Οδυσσέα μακριά απ' τον δρόμο του, τον οδήγησε σε αχαρτογράφητα νερά. Αυτή η καταιγίδα συμβολίζει δύσκολα γεγονότα, μεγάλες αναταράξεις, που έρχονται και αποσταθεροποιούν μέσα μας όσα είχαμε δεδομένα, βγάζοντας μας από όσα είχαμε ονειρευτεί ως σταθερή πορεία. Ανατροπές απρόβλεπτες και αναπόφευκτες,μια και οι ανατροπές είναι κομμάτι της ζωής και δεν θ΄αλλάξει για χάρη μας.
* " Η καταιγίδα, που συνεχίζεται, οδηγεί τον Οδυσσέα με τα καράβια του στη χώρα των Λωτοφάγων.
Οι Λωτοφάγοι, οι οποίοι περιγράφονται ως φιλήσυχοι και φιλόξενοι άνθρωποι,πρόσφεραν την φιλοξενία τους σε μερικούς ναύτες του Οδυσσέα που αποβιβάστηκαν εκεί, όταν ο στόλος τους προσορμίστηκε στην ακτή τους, κάπου στην Αφρική. Αφού βγήκαν στη στεριά, ο Οδυσσέας έστειλε τρεις απ' τους συντρόφους του να δουν τί είδους άνθρωποι ζούσαν σ' αυτή τη χώρα. Οι σύντροφοί του πήγαν κι όταν συνάντησαν τους Λωτοφάγους,δέχτηκαν να φάνε λωτούς, που ήταν φρούτα μαγεμένα. Αμέσως ξέχασαν πατρίδα και συντρόφους και δεν ήθελαν να φύγουν από εκεί. Ανήσυχος ο Οδυσσέας πήγε να τους βρει. Τους πήρε με το ζόρι κι αμέσως διέταξε τα καράβια να σαλπάρουν.
Αποσυμβολισμός:
Τί έχουμε εδώ;
Την παγίδα της εμμονής στη συσσώρευση υλικών αγαθών, η οποία υπάρχει σε μεγάλο βαθμό
στην ανθρώπινη φύση και κοινωνία.
Σ΄αυτό το στάδιο ο άνθρωπος μαγεύεται και πλανάται από τις απολαύσεις της γήινης ζωής,
οι οποίες τον παρασύρουν και κινδυνεύει να χάσει τον δρόμο της ολοκλήρωσής του. Κι αυτό
σημαίνει, ότι κινδυνεύει να λειτουργεί μόνο με την υλική του υπόσταση, χάνοντας τελείως την
επαφή με την πνευματική του πλευρά και με την αθάνατη ψυχή του.
* " Μερικοί από τους σσυντρόφους του Οδυσσέα τρώνε λωτούς", μας λέει ο μύθος.Και σύμφωνα με τον.......
Αποσυμβολισμός:
Μέρος της ανθρώπινης συνείδησης παραμένει προσκολλημένο στην ικανοποίηση και ασφάλεια, που του προσφέρει μόνο η ύλη με συγκεκριμένη "μορφή" ή "σχήμα". Π.χ., τα πλούτη, το γόητρο της φήμης, οι σαρκικές ηδονές μόνο για ικανοποίηση του ενστίκτου, και οι απολαύσεις μόνο και μόνο για την ικανοποίηση που περιορίζεται στο σαρκίο.
Επομένως, σύμφωνα με τον συμβολισμό, ο άνθρωπος απειλείται πάντα από την μαγευτική
επιρροή της ύλης, έστω κι αν βρίσκεται στον δρόμο της πνευματικής αναζήτησης.
Ποιό είναι το "καμπανάκι" που ειδοποιεί, ότι μας έχει αιχμαλωτίσει η ύλη με τις απο-
λαύσεις της; Το "Ανικανοποίητο" !
* "Ακολουθεί η περιπέτεια στη χώρα των Κυκλώπων( τερατόμορφα πλάσματα) και ιδιαίτερα με τον Κύκλωπα Πολύφημο,γυιό του θεού Ποσειδώνα .
Σύμφωνα με την Οδύσσεια, ο Πολύφημος κατοικούσε μέσα σε ένα σπήλαιο σε νησί («νησί των Κυκλώπων») και ζούσε από τα πρόβατά του. Ήταν φοβερός γίγαντας και ο αγριότερος από τους Κύκλωπες. Αιχμαλώτισε στη σπηλιά του τον Οδυσσέα και τους συντρόφους του, τους οποίους άρχισε να τρώει τον ένα μετά τον άλλο( 6 συνολικά), ώσπου ο Οδυσσέας τον τύφλωσε με ένα πυρωμένο παλούκι. Έτσι δεν μπόρεσε να ανακαλύψει αυτόν και τους συντρόφους που του απέμειναν, οι οποίοι απέδρασαν κρεμασμένοι από τις κοιλιές των (επίσης γιγάντιων) προβάτων του.
Ο Πολύφημος καυχήθηκε , ότι ο πατέρας του (Ποσειδώνας) θα του θεράπευε το μάτι του και ο Οδυσσέας του απάντησε λέγοντας, ότι δεν θα μπορούσε να του θεραπεύσει το μάτι ούτε ο θεός- Ποσειδώνας. Αυτό, κατά την Ομηρική αντίληψη, ήταν προσβολή προς τον θεό. Γι΄ αυτό ο Ποσειδώνας τον τιμώρησε πολλαπλά, με τις τρικυμίες που του επεφύλαξε κατά τις επόμενες περιπλανήσεις του. Τα ονόματα με τα οποία συστήνεται στον Πολύφημο ο ήρωας είναι δύο: "Οδυσσέας" και "Κανένας" .
Αποσυμβολισμός:
"Ο Οδυσσέας μπαίνει στη σπηλιά του Κύκλωπα Πολύφημου"= Είναι η περίοδος κατά την οποία ο "ο 'Ανθρωπος-Οδυσσέας" εισέρχεται στη σπηλιά του Υποσυνειδήτου και λειτουργεί και πράττει με την "τερατώδη" άγρια φύση του. όπου...
"Ο Πολύφημος"- άγριος εαυτός του- " τρώει τους συντρόφους του". Και μιλάμε για τα ανεξέλεγκτα συναισθήματα( ως αρχέγονες τάσεις) τα οποία "τρώνε", εξασθενίζουν έως και αφανίζουν τις ψυχικές του δυνάμεις.
Και αναφερόμενοι στον "Άνθρωπο-Οδυσσέα", εξηγούμε, ότι τα άγρια συναισθήματα που δεν τα ελέγχει εξασθενίζουν τις ψυχικές δυνάμεις. Ο άνθρωπος λυγίζει τότε κάτω από συναισθηματικές εξάρσεις και ψάχνει απεγνωσμένα για λίγη ψυχραιμία ή λογική. Και πότε γίνεται αυτό;
Όταν στη ζωή θα αντιμετωπίσει καταστάσεις δύσκολες, που θα ξυπνήσουν μέσα του τις αρχέγονες τάσεις του υποσυνειδήτου, την "Κυκλώπεια-τερατώδη" πλευρά του. Π.χ. αναλγησία, ατομισμό,σκληρότητα,κ.α.
" Ο Οδυσσέας επιστρατεύει τον ικανό νου του για να ξεφύγει από τον Πολύφημο "
" Αποσυμβολισμός
Το μέρος αυτό το ικανό ή αλλιώς, ο "ανώτερος νους", δεν "σκοτώνεται, δεν αφανίζεται". Υπάρχει μόνο ο φόβος , όσο το άτομο επηρεάζεται από τις αρνητικές δυνάμεις του υποσυνειδήτου ( εγωισμό, μικρότητα, ευτέλεια, κακία και άλλα), να χάσει για κάποιο διάστημα την ταυτότητά του.
Στην περίπτωση αυτή "δεν ξέρει ποιός είναι"( " Είμαι ο Κανένας", λέει ο Οδυσσέας στον Πολύφημο) και τότε υπάρχει φόβος συναισθηματικής ταραχής και αποδιοργάνωσης του ατόμου.(ψυχική νόσος;)
* Πλέοντας με τα καράβια του στο πέλαγος φθάνει στο νησί του Αιόλου. Εκεί ο ομώνυμος Θεός του παρέδωσε έναν ασκό που περιείχε όλους τους ανέμους εκτός από τους ευνοϊκούς, για να επιστρέψει αμέσως στην Ιθάκη.
Πλησιάζοντας όμως στην Ιθάκη,ο Οδυσσέας αποκοιμήθηκε. Τότε οι σύντροφοί του βρήκαν την ευκαιρία και άνοιξαν από περιέργεια τον ασκό. Οι ανεξέλεγκτοι αρνητικοί άνεμοι ξεχύθηκαν προκαλώντας καταιγίδα, με αποτέλεσμα 11 καράβια να καταστραφούν.
Αποσυμβολισμός:
Ο "Ανεμος" συμβολίζει τον Νου και είναι η δύναμη που κατευθύνει τα πάντα.
Γι΄ αυτό ο "ήρωας" ( το άτομο) πρέπει να επαγρυπνεί με τις ψυχικές του δυνάμεις, οι οποίες τον ειδοποιούν, ως "συνείδηση" που τον ελέγχει.
Π.χ. πολύ συχνά νοιώθει κάποιος τη διαφορά ανάμεσα στο "σωστό" και στο "λάθος", αλλά
δεν εμπιστεύεται τη φωνή της ψυχής. Κάνει ό,τι του λέει η σκέψη του, που μπορεί να παρερμηνεύει τα γεγονότα, λόγω... φόβου ανασφάλειας; Μήπως αγνοούμε την δική μας θέληση για να μη δυσαρεστήσουμε κάποιους άλλους, που έχουν ρόλλο στη ζωή μας; Λειτουργώντας έτσι είναι βέβαιο, ότι έχουμε χάσει την επαφή με την ψυχή μας.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Και ο μύθος μας απαντάει:
* " Ο Οδυσσέας αποκοιμήθηκε": Δηλαδή;
Αποσυμβολισμός:
Είναι η περίοδος κατά την οποία η ψυχή χάνει την επαγρύπνηση και " οι αρνητικοί άνεμοι απελευθερώνονται". Με άλλα λόγια, το άτομο βιώνει πισωγύρισμα, λόγω νοητικής σύγχισης.
Δεν μπορεί να διακρίνει ανάμεσα στο "σωστό" και στο "λάθος". Στο " ηθικό" και στο "ανήθικο".
Και τί επακολουθεί, ως συνέπεια;
* "Ο δυνατός άνεμος θα παρασύρει το καράβι του Οδυσσέα μέχρι το νησί των Λαιστρυγόνων, όπου κυριαρχεί το πάθος και η βιαιότητα. Οι Λαιστρυγόνες σκοτώνουν τους περισσότερους συντρόφους του . Σώζεται μόνο το καράβι του Οδυσσέα με λίγους συντρόφους και η πορεία προς την Ιθάκη συνεχίζεται "
Αποσυμβολισμός:
Οι Λαιστρυγόνες συμβολίζουν τις άγριες και ακατέργαστες δυνάμεις της φύσης
που υπάρχουν στο υποσυνείδητο , μια και ο άνθρωπος είναι πλασμένος και από ύλη. Εκδηλώνονται ως αρνητικές ενέργειες ή συμπεριφορές και βλάπτουν όχι μόνο το ίδιο το άτομο, αλλά και άλλους ανθρώπους. Ο " Άνθρωπος-Οδυσσέας", ως άτομο που διαθέτει εσωτερική γνώση, αντοχές, δεξιότητες κ.α. έχει τη δύναμη για να τους ξεφύγει.
* Από εκεί θα βρεθούν στο νησί της Κίρκης, μιας μάγισσας, που μεταμορφώνει τους συντρόφους του Οδυσσέα σε χοίρους.
Ο θεός Ερμής (σύμβολο του πολυμήχανου νου) τον βοηθάει να ξεπεράσει αυτή τη δοκιμασία και να φύγει από το νησί.Όμως, οι σύντροφοι του Οδυσσέα, που είχε μεταμορφώσει η Κίρκη σε χοίρους, ξαναπαίρνουν την ανθρώπινη μορφή τους και παραμένουν στο νησί της Κίρκης για πάντα.
Αποσυμβολισμός:
Εδώ - ως "Κίρκη"- συμβολίζονται οι αρνητικές όψεις του ατόμου . Ισχυρές δυνάμεις
και ικανότητες, που χρησιμοποιούνται μόνο για το Κακό.
Αυτές οι κακοχρησιμοποιημένες δυνάμεις οδηγούν τον άνθρωπο σε ζωώδη κατάσταση(=τα άτομα μεταμορφώνονται σε γουρούνια, λέει ο μύθος) κι αυτό, διότι η "σεξουαλική ενέργεια",
που είναι μεγάλης ισχύος δημιουργική δύναμη, εκδηλώνεται μέσα από τα κατώτερα ένστικτα,
τα ζωώδη. Και τότε ο άνθρωπος γίνεται επιβλαβής έως επικίνδυνος , τόσο για τον εαυτό του όσοκαι για τους συνανθρώπους του.
Η μεταμόρφωση των συντρόφων του Οδυσσέα σε χοίρους φανερώνει την αρνητική επίδραση
των γήινων απολαύσεων στον άνθρωπο, όπως είχαμε δει και στη χώρα των Λωτοφάγων.
* " Ο Ερμής φέρνει εντολή στην Κίρκη, από τους θεούς του Ολύμπου,να βοηθήσει τον Οδυσσέα στην επιστροφή κι έτσι η μάγισσα γίνεται βοηθός του".
Αποσυμβολισμός:
Επικρατεί πια ο "Ερμής", που συμβολίζει την πνευματική υπόσταση του ατόμου, με τα υγιή στοιχεία. Κάτω από αυτή την επιρροή οι αρνητικές δυνάμεις του ατόμου( Η "Κίρκη", δηλαδή) μεταστοιχειώνονται σε δυνάμεις του "Καλού" και χρησιμοποιούνται από τον χαρισματικό άνθρωπο- τον "ανθρωπο-Οδυσσέα"-όχι για να κάνει κάτι κακό, αλλά για να υπηρετήσει, με κάθε του ενέργεια, το "Καλό".
Έτσι εξηγείται, πώς ένας "ευφυής και ικανός άνθρωπος", μπορεί να παράγει έργο για το καλό των συνανθρώπων του, ενώ κάποιος άλλος, το ίδιο "ευφυής και ικανός", χρησιμοποιεί αρνητικά τις δυνάμεις του, σκορπίζοντας το "Κακό" γύρω του.
* Μετά από το νησί της Κίρκης, ο Οδυσσέας καλείται να κατεβεί στον Άδη. Εκεί,ενώ 'έρχεται σε επαφήμε τις σκιές των νεκρών, διδάσκεται από τον μάντη Τειρεσία πώς να βλέπει τα περασμένα και τα μελλούμενα. Να «ζυγίζει» το παρελθόν και να παίρνει αποφάσεις για το μέλλον.
Αποσυμβολισμός:
Ο ήρωας ( ή ο "άνθρωπος- Οδυσσέας"), αφού κατάφερε να έχει επαφή με το βαθύ
υποσυνείδητο ( που συμβολίζεται από τον "Άδη") και όχι μόνο να αναγνωρίσει τις αρνητικές τουδυνάμεις, αλλά και να τις αποδεχτεί, οδηγείται στην μεταμόρφωσή του.
Με κάποιον αλχημιστικό τρόπο, άγνωστο για την κοινή ανθρώπινη λογική, οι αρνητικές
δυνάμεις, μεταστοιχειώνονται σε αρετές, ικανότητες και χαρίσματα. Ένα από τα χαρίσματα,
που εκδηλώνεται στο συνειδητό, είναι και η ενορατική ικανότητα. Ο άνθρωπος αυτός "βλέπει"
πίσω από τα γεγονότα την ουσία του κάθε θέματος και συχνά είναι ικανός να προλέγει το μέλλον. " Ο μάντης Τειρεσίας δίδαξε στον Οδυσσέα την μαντική τέχνη", μας λέει ο μύθος.
* " Ένα χρόνο αργότερα ο ήρωας, ταξιδεύοντας με το καράβι του στην ανοιχτή θάλασσα, περνάει από το στενό των Σειρήνων. Οι Σειρήνες είναι αυτές που παραπλανούσαν τους ταξιδιώτες και τους κρατούσαν για πάντα εκεί.Γι' αυτό ο Οδυσσέας δένεται στο κατάρτι, για να μην παρασυρθεί από την μαγευτική τους έλξη και κλείνει τα αυτιά των συντρόφων του για να μην έχουν καμμία επαφή με την πρόκληση της σαγήνης.
Αποσυμβολισμός:
* " Ο ήρωας ταξιδεύει στη θάλασσα κυβερνώντας το καράβι του", συνεχίζει ο μύθος.
Εμείς όμως γνωρίζουμε ήδη, ότι η θάλασσα συμβολίζει τη ζωή. Η ζωή όμως είναι και το πεδίο των επιθυμιών. Είναι αναπόφευκτο στάδιο, εφ΄όσον βρισκόμαστε στο υλικό πεδίο -στη Γη- μέσα στο οποίο ο άνθρωπος, θα μάθει την αυτοκυριαρχία, ώστε να μην είναι έρμαιο των επιθυμιών. Κι αυτό θα το καταφέρει κάποιος μόνο αν "κυβερνάει το καράβι του"(= τον εαυτό του) με τον ισχυρό νου, που θα ελέγχει τις παρορμήσεις και τα πάθη.
Θα περάσει, λοπόν, το νησί των "Σειρήνων(= το στάδιο των Επιθυμιών),που σαγηνεύουν τους ταξιδιώτες, αλλά "δένεται στο κατάρτι!".
Επομένως, περνάει μέσα από το πεδίο των επιθυμιών,αλλά ο νους του είναι "αγκιστρωμένος", δεμένος, στο "κατάρτι"- στο όραμα της ψυχής του- και δεν σαγηνεύεται από τις γήινες επιθυμίες και σαρκικές απολαύσεις.
Οι Σειρήνες συμβολίζουν ακόμα και την κολακεία, που προσφέρει στον άνθρωπο "μαγευτική" ικανοποίηση, αλλά και τη δυσμενή κριτική των άλλων,που δυσαρεστεί( έως και πληγώνει) το εύθικτο άτομο, διαταράσσοντας την ψυχική του ισορροπία.
Απαραίτητη η "θεραπεία" αυτής της κατάστασης, για να φτάσει κάποιος στην αλήθεια της ψυχής του και να μην παρασύρεται από την "Ματαιοδοξία "(=το πώς "φαίνεται" στους άλλους).
* Η επόμενη επικίνδυνη προσπάθεια ήταν να περάσουν ανάμεσα από τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη.
Η Σκύλλα και η Χάρυβδη ήταν δυο φοβερά τέρατα της θάλασσας, που όπως έλεγαν οι ναυτικοί, βρίσκονταν η μια απέναντι από την άλλη, σε ένα στενό θαλάσσιο πέρασμα. Σύμφωνα με τον Όμηρο, το μέρος αυτό ονομαζόταν Πλαγκτές Πέτρες. Το πέρασμα αυτό ήταν εντελώς αδύνατο να το διασχίσει κανείς. Λόγω της φοβερής κατάστασης που επικρατούσε εκεί από την παρουσία των δυο τεράτων, ούτε πουλί πετούμενο δε γλίτωνε, αν τολμούσε να το περάσει.
Αποσυμβολισμός:
" Περνάει ανάμεσα από τα δύο τέρατα, την Σκύλα και την Χάρυβδη", μας λέει ο μύθος.
Και σύμφωνα με τον αποσυμβολισμό, ο "άνθρωπος-Οδυσσέας" δοκιμάζεται ακόμη
μία φορά, περνώντας από εσωτερική άβυσσο.Το σκοτεινό υποσυνείδητο. " Τον μόλυβδο
της ψυχής"- (Γιούνγκ). Κατάσταση πολύ επικίνδυνη για τις ισορροπίες του ανθρώπου.
Οι συγκρούσεις που γίνονται μεταξύ συνειδητού ( αυτό που γνωρίζω) και ασυνειδήτου
( αυτό που συμβαίνει μέσα μου, αλλά δεν γνωρίζω τί είναι) θα φέρουν το άτομο αντιμέτωπο
με τον "Υπαρξιακό Φόβο μπροστά στο Άγνωστο"-( Γιούνγκ)-και στο ακατάληπτο για τον νου.
Επικίνδυνη κατάσταση για τις ανθρώπινες ισορροπίες και συχνά εκδηλώνεται με πανικούς,. που οδηγούν στον ψυχίατρο.
Κάτι "θυσιάζεται" σ΄αυτό το στάδιο, γιατί οι ισορροπίες είναι λεπτές. Κάποια όψη της πρσωπικότητας θα τραυματιστεί ή θα χαθεί. (π.χ. η έπαρση του "ΕΓΩ"; Ο υπαρξιακός φόβος του θανάτου; ).
Απαιτείται μεγάλη δύναμη και έλεγχος του Νου, για να κρατηθούν ισορροπίες. Και βέβαια, ο μεγαλύτερος κίνδυνος βρίσκεται στη σύγκρουση με την ΕΠΑΡΣΗ.
Σ΄αυτό το στάδιο είναι άκρως απαραίτητη η καθοδήγηση από ειδικό. Στο υποσυνείδητο, χωρίς καθοδήγηση, δεν καταφέρνουμε να διακρίνουμε τί συμβαίνει, όσο έξυπνοι και να είμαστε.
* Αφού γλύτωσαν από τη Σκύλλα και τη Χάρυβδη έφτασαν στο νησί του θεού Ήλιου. Εκεί έβοσκαν τα βόδια του θεού Ήλιου, τα οποία έπρεπε να σεβαστούν .
Ο Οδυσσέας, σύμφωνα με τη συμβουλή του Τειρεσία, παρότρυνε τους συντρόφους του να φύγουν.Αυτοί όμως δεν δέχτηκαν γιατί ήταν πολύ κουρασμένοι . Έμειναν στο νησί,τρώγοντας από τα τρόφιμα που ακόμα είχαν. Όταν αυτά τελείωσαν- κι αφού το να σκοτώσουν κάποιο από τα ιερά βόδια για να τραφούν ήταν απαγορευμένο- έμειναν νηστικοί.
Μια μέρα όμως που ο Οδυσσέας αποκοιμήθηκε δεν άντεξαν την πείνα. Έσφαξαν μερικά από τα βόδια και τα έφαγαν. Αμέσως ο Δίας τους έστειλε άγρια καταιγίδα . Ένας κεραυνός χτύπησε το καράβι τους που διαλύθηκε. Όλοι οι σύντροφοι πνίγηκαν εκτός από τον Οδυσσέα. Πιασμένος από ένα ξύλο δέκα μερόνυχτα ήταν στη θάλασσα μέχρι που βρέθηκε στο νησί της νύμφης Καλυψούς.
Αποσυμβολισμός:
" Καταφεύγουν στο νησί του Ήλιου. Σε ώρα που ο Οδυσσέας κοιμάται, οι σύντροφοί του τρώνε βόδια του Ήλιου, για να χορτάσουν".
Και τί μας λέει αυτό, εφ΄ όσον ο Ήλιος στον μύθο είναι πνευματική οντότητα; Τα βόδια-πλάσματα, που του ανήκουν, συμβολίζουν ύψιστες πνευματικές αρετές, δυνάμεις και αξίες, όπως η Αγάπη, ο Σεβασμός και πολλές ικανότητες ή δεξιότητες.
Οι σύντροφοι του Οδυσσέα "τις τρώνε"! Τις καταναλώνουν, δηλαδή, για να εξυπηρετήσουν τις
υλιστικές τους ανάγκες. Επομένως τις χρησιμοποιούν με ιδιοτέλεια- τις εκμεταλεύονται- για
τα προσωπικά τους συμφέροντα.
Όπως συχνά γίνεται με τον πνευματικό αναζητητή, όταν αυτός χρησιμοποιεί τις γνώσεις που
παίρνει από κάποια διδασκαλία, για να "θρέψει" το "Εγώ" του . Για να "θρέψει" την Ματαιοδοξία του. Για να φαίνεται ανώτερος. Δεν υπηρετεί τον πνευματικό δρόμο, αλλά τον εκμεταλεύεται. Πρόκειται για την περίφημη πνευματική αλαζονεία, που μετατρέπει τη μυστική εμπειρία σε αγοραία επίδειξη πνευματικής ανωτερότητας.
* " Ο Οδυσέας χάνει πια όλους τους συντρόφους του":
Αποσυμβολισμός:
Ο ήρωας απογυμνώνεται από κάθε παλιό και αρνητικό στοιχείο της προσωπικότητας,
που τον παρασύρει σε λάθη. Ο "άνθρωπος-Οδυσσέας" έχει λυτρωθεί ,αλλά έχει πληρώσει
βαρύ τίμημα μέσα στη ζωή. Έχει δοκιμαστεί σκληρά και πολλές φορές!
Για να φθάσει κάποιος σ΄αυτό το επίπεδο εξέλιξης πρέπει να διαθέτει μεγάλη ψυχική δύναμη, μεγάλη πίστη στις Ουράνιες Δυνάμεις, Αυτοσεβασμό και Αγάπη για το έργο του και για τους ανθρώπους.
* Πιασμένος από ένα ξύλο επιβιώνει για δέκα μέρες μέσα στη θάλασσα και καταλήγει στο νησί της Νύμφης Καλυψούς, στο οποίο πια ο Οδυσσέας φτάνει μόνος του.
Η Καλυψώ προσπαθεί να τον κρατήσει στο νησί της για να τον κάνει αθάνατο σύζυγό της, γοητεύοντάς τον με τα όμορφα τραγούδια της . Κατάφερε να τον κρατήσει κοντά της για 7 ολόκληρα χρόνια, αλλά εκείνος συνέχιζε να είναι δυστυχισμένος , γιατί ο βαθύτερος εσωτερικός πόθος του ήταν η επιστροφή του στην πατρίδα του την Ιθάκη.
Τελικά δέχεται τη βοήθεια των θεών και αποφασίζει να φύγει από το νησί της Καλυψούς με μία σχεδία.
Αποσυμβολισμός
:Ο "άνθρωπος-Οδυσσέας", γνωρίζοντας τις ικανότητές του ως ένα βαθμό, επιθυμεί την "αθανασία", το να "υπάρχει για πάντα". Αρχικά κι εφ΄ όσον δεν έχει ακόμα επίγνωση της πνευματικής του υπόστασης, μπορεί η τάση αυτή να εκδηλώνεται ως ανάγκη για φήμη και υστεροφημία. Έτσι, υπάρχει κίνδυνος να τον παγιδεύσει η "Ματαιοδοξία" και να χάσει πάλι το όραμα της ψυχής του, που είναι η ολοκλήρωσή του.
Καταφέρνει, όμως, να ελέγξει την κατώτερη φύση του, η οποία του "υπόσχεται" τα αγαθά της ύλης, όπως είναι η καλοπέραση,δίχως κόπους, ηδονές και την πολυπόθητη φήμη.
Ο "Ανώτερος Εαυτός" , έχοντας πάρει τα ηνία , ελέγχει πια την καθε κατάσταση και καθοδηγεί τον άνθρωπο, ώστε να μην παρεκλίνει του προορισμού του. Τότε λέμε συνήθως,ότι "ο άνθρωπος αυτός έχει ανώτερη συνείδηση" και δεν διαπράττει σφάλμα εις βάρος του ή εις βάρος των άλλων
" Ο Ποσειδώνας είναι πάλι εναντίον του, προκαλώντας θαλασσοταραχή".
Αποσυμβολισμός:
Οι δοκιμασίες δεν τελειώνουν.Ακολουθεί συναισθηματική αναταραχή. Ο "άξιος άνθρωπος" θα δοκιμαστεί πάλι από τον Ποσειδώνα, που είναι το σύμβολο της ζωής, ώστε να αποδείξει, ότι είναι ικανός να εφαρμόσει στην πράξη όλες τις πλούσιες αλλαγές που έχουν γίνει στο εσωτερικό του πεδίο.
* " Η θαλασσοταραχή και τα κύμματα τον βγάζουν εξαντλημένο πια στο νησί των Φαιάκων. Κι αυτό γίνεται με τη βοήθεια των θεών.
Οι Φαίακες ήταν οι αγαπημένοι των θεών και φίλοι των ανθρώπων. Αναφέρεται ότι αρχικώς κατοικούσαν στην απομακρυσμένη Υπέρεια, στα πέρατα του κόσμου, το οποίο ο Θουκυδίδης επιβεβαιώνει, ότι πρόκειται για τη σημερινή Κέρκυρα.
Οι Φαίακες ήταν ειρηνικός λαός που αποστρεφόταν τον πόλεμο, εργατικοί και εύθυμοι,αγαπούσαν το καλό φαγητό, τα λουτρά, τον έρωτα, τα τραγούδια και τον χορό. Διακρίνονταν δε για τη φιλοξενία τους.
Εκεί, ο Οδυσσέας, περιμαζεύεται από τη Ναυσικά και βρίσκει καταφύγιο στην Αυλή του βασιλιά Αλκίνοου, όπου τελικά αποκαλύπτει την πραγματική του ταυτότητα. Συγκινεί όλους με την αφήγηση των περιπλανήσεων του.
Με την βοήθεια του Αλκίνοου και έπειτα από νέα τρικυμία ο Οδυσσέας καταφέρνει τελικά, μετά από 10 χρόνια, να φτάσει στην Ιθάκη.
Αποσυμβολισμός:
Μετά από την ηρωική πορεία, ο 'Άνθρωπος-Οδυσσέας" φθάνει στον "Σταθμό του Εξαγνισμού".
Θα οδηγηθεί σε σοβαρό απολογισμό της ζωής του. Θα βιώσει έντονα παλιά συναισθήματα.
Έχει την ανάγκη να μιλήσει γι΄αυτά και να τα μοιραστεί με άτομα διαφορετικής ποιότητας,
που θα είναι σε θέση να τον ακούσουν και να τον βοηθήσουν.
Έτσι θα γίνει και πρέπει να σεβαστεί αυτή την εσωτερική ανάγκη. Είναι η ώρα της λύτρωσης
και της ανταμοιβής!
* Με τη βοήθεια του Αλκίνοου και έπειτα από νέα τρικυμία ο Οδυσσέας καταφέρνει τελικά, μετά από 10 χρόνια, να φτάσει στην Ιθάκη.
Τελικά εξοντώνει με το τόξο του και με τη βοήθεια του Τηλέμαχου και του Εύμαιου τους 40 μνηστήρες, δηλαδή , αριστοκρατικούς γόνους του βασιλείου του στην Ιθακη, οι οποίοι, θεωρώντας πως είναι νεκρός, πολιορκούσαν επί 10 χρόνια την πιστή βασίλισσα Πηνελόπη. Ο κύριος σκοπός τους ήταν να καταλάβει κάποιος από αυτούς τον άδειο (όπως πίστευαν) θρόνο του Οδυσσέα.
Αποσυμβολισμός:
Ο "Άνθρωπος-Οδυσσέας είναι πια μια φωτισμένη και ολοκληρωμένη ύπαρξη.. Επικεντρωμένος μόνο στον ανώτερο στόχο του ( συμβολίζεται από το τόξο, που είναι γενικά το σύμβολο του "Στόχου"), ξεκαθαρίζει την ύπαρξή του από τα κατώτερα στοιχεία του ΕΓΩ, τα οποία συμβολίζονται από τους μνηστήρες, οι οποίοι διεκδικούν την "Πηνελόπη", δηλαδή την ψυχή του ήρωα.
* Το τελικό στάδιο είναι ότι ο Οδυσσέας ενώνεται με την Πηνελόπη για πάντα"
:Αποσυμβολισμός:
Ενώνεται με την ψυχή του και ζει σύμφωνα με τις ποιότητές της .
Είναι το στάδιο της ολοκλήρωσης, όπου η προσωπικότητα του ανθρώπου δονείται
στην συχνότητα της ψυχής. Δεν υπάρχουν αδυναμίες, που εμποδίζουν την εξέλιξη, αλλά
δυνάμεις που ανοίγουν νέους δρόμους ζωής και αυτοέκφρασης.
Είναι η ώρα που το άτομο θα δημιουργήσει και θα παρουσιάσει προσωπικό έργο, το
οποίο θα ξεπερνάει το προσωπικό του συμφέρον. Θα στοχεύει "στο καλό του συνόλου".
=========================================================================
(Από την προσωπική μέθοδο Αυτογνωσίας: " Με Οδηγό τα Ελληνικά Αρχέτυπα", της Μαίρης Μάκρα.)
E-mail:mairymakra@gmail.com
.